Lita (eng. Litha) - een oude Europese feestdag van midzomer. Het wordt gevierd tijdens de zomerzonnewende (20-21 juni), wanneer de zon haar hoogtepunt bereikt. In verschillende Europese talen kan deze dag verschillende namen hebben: Lita, Ligo, Midsammer, Midsummer, Midsummer Day, Kupala.
Historisch gezien wordt deze vakantie geassocieerd met de Keltische traditie. Onder de Keltische volkeren van het oude Groot-Brittannië werd Lita opgenomen in een reeks van acht grote wielvakanties van het jaar, die de verandering van de seizoenen van de natuur symboliseerde onder invloed van de beweging van de zon rond de aarde.
In de heidense traditie worden veel overtuigingen geassocieerd met de zomerzonnewende. Er wordt aangenomen dat dit een speciale nacht van het jaar is, waarin buitenaardse krachten het krachtigst zijn en zich in het gewone leven kunnen manifesteren. Het ritueel van de vakantie geeft duidelijk de ermee verbonden zonnecultus aan. Het is geen toeval dat de belangrijkste plaats in de viering wordt ingenomen door verschillende vormen van rituele lichten: vreugdevuren, fakkels, kaarsen, vuurwielen.
Bijzonder belang werd gehecht aan het opvouwen van vakantie vreugdevuren. Vooraf werd brandhout of kreupelhout ingezameld en in bepaalde landen mochten hiervoor alleen bepaalde boomsoorten worden gebruikt. Met name in Frankrijk en Valencia werden voor Ivan-vreugdevuren, naast gewoon brandhout, traditioneel braamtakken toegevoegd. Vuur voor een brand werd ook op een speciale, "schone" manier gedolven, met behulp van wrijving of een vergrootglas.
In de moderne neopagan-traditie zijn de symbolen van de Zomerzonnewende: vuur, de zon, maretak, eikenbladeren, vreugdevuren en sprookjes. Om de feestaltaren te versieren, worden veel verse bloemen, geurige mengsels, schelpen, zomerfruit, amuletten en symbolen veel gebruikt. Meestal versieren degenen die Lita vieren hun huis met groene takken, kransen en bloemenslingers. De noodzakelijke planten voor deze vakantie zijn sint-janskruid, venkel, berk, witte lelies, konijnenkool.
Eeuwenlang verzamelden, op het feest van Litouwen, traditioneel geurige en geneeskrachtige kruiden, leidden dansen en hielden rituele ceremonies. 'S Avonds, in het donker, werden fakkeloptochten georganiseerd en werden vreugdevuren aangestoken. De nacht van de zomerzonnewende werd beschouwd als de meest geschikte tijd voor waarzeggerij, magie en communicatie met geesten.
Een belangrijk ritueel was het springen over een feestelijk vreugdevuur, waaraan speciale magische kracht werd toegeschreven. Volgens de ideeën van oude mensen hielpen dergelijke sprongen niet alleen de deelnemers te reinigen, maar konden ze ook een heel jaar bescherming en welvaart voor het gezin bieden.
